Thứ Sáu, ngày 29 tháng 3 năm 2024

Bộ trưởng Bộ Khoa học - Công nghệ Huỳnh Thành Đạt:

Thành lập Trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới, sáng tạo quốc gia tại Hà Nội, Đà Nẵng, TPHCM

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt

(Thanhuytphcm.vn) - Sáng 7/6, Quốc hội khóa XV họp phiên toàn thể tại hội trường tiếp tục chất vấn nhóm vấn đề thứ 3 thuộc lĩnh vực khoa học - công nghệ (KHCN). Bộ trưởng Bộ KHCN Huỳnh Thành Đạt là người trả lời chất vấn trước Quốc hội.

Ở nhóm nội dung này, Quốc hội chất vấn tập trung vào các nội dung trọng tâm như chiến lược phát triển KHCN quốc gia; giải pháp đẩy mạnh ứng dụng và triển khai những thành tựu, sản phẩm KHCN tiên tiến vào cuộc sống; việc ứng dụng công nghệ cao phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, nhất là trong lĩnh vực nông nghiệp; việc bố trí, quản lý, sử dụng ngân sách nhà nước chi cho nghiên cứu khoa học thời gian qua, việc quản lý, sử dụng Quỹ phát triển KHCN quốc gia; hoạt động nghiên cứu khoa học, chuyển giao kết quả nghiên cứu khoa học ra thị trường của các đơn vị nghiên cứu, viện, trường, đơn vị sự nghiệp công lập; cơ chế, chính sách khuyến khích tư nhân đầu tư nghiên cứu và ứng dụng KHCN; việc thực hiện chính sách, pháp luật về Quỹ phát triển KHCN của doanh nghiệp.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, 120 ĐB đăng ký chất vấn Bộ trưởng Bộ KHCN, cho thấy sự quan tâm đặc biệt đối với lĩnh vực được cho là quốc sách hàng đầu.

Quốc hội sáng 7/6 Quốc hội sáng 7/6

ĐB Lê Thanh Vân (Cà Mau) nêu câu hỏi: có bao nhiêu đề tài nghiên cứu sử dụng ngân sách nhà nước được ứng dụng? Trả lời, Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt cho rằng, lĩnh vực KHCN có tính đặc thù, có rủi ro và độ trễ, việc thống kê số liệu bao nhiêu đề tài ứng dụng vào thực tiễn là điều rất khó. Có những đề tài phải nhiều năm sau này mới phát huy giá trị, có những đề tài nghiên cứu cơ bản, nghiên cứu cơ bản định hướng ứng dụng, có đề tài nghiên cứu lĩnh vực khoa học xã hội, nghiên cứu phát triển. Tuy việc thống kê chính xác tương đối khó khăn, nhưng Bộ trưởng cho biết sẽ có thống kê chính xác hơn.

ĐB Trần Chí Cường (Đà Nẵng) chất vấn về trách nhiệm của Bộ trưởng trong việc thành lập các trung tâm khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, bởi sau khi có Nghị quyết 52 về vấn đề này của Bộ Chính trị, Chính phủ đã sớm có Nghị quyết 50, Quyết đinh 188 để điều chỉnh vấn đề này, nhưng đến nay nhiều nơi chưa thành lập được, trong đó có Đà Nẵng. Trả lời ĐB, Bộ trưởng nhận trách nhiệm về sự chậm trễ này, Bộ trưởng mong các ĐBQH chia sẻ vì đây là vấn đề rất mới, chưa có tiền lệ, phải có thời gian nghiên cứu cẩn trọng, cần cân nhắc, đảm bảo đúng quy định và hiệu quả. Bộ trưởng cho biết, Bộ đã xây dựng, hoàn thiện đề án thành lập Trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới, sáng tạo quốc gia tại 3 thành phố Hà Nội, Đà Nẵng, TPHCM, dự kiến trong tháng 6 hoặc đầu tháng 7 sẽ ban hành các quyết định thành lập 3 trung tâm này.

Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu - Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Định tranh luận Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu - Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Định tranh luận

Trả lời tranh luận của ĐB Nguyễn Lân Hiếu (Bình Định) về việc thành lập Trung tâm đổi mới sáng tạo, Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt cho biết, Trung tâm đổi mới sáng tạo đã được thành lập tại Hòa Lạc, Hà Nội. Qua khảo sát thực tế, Trung tâm có nhiều mô hình, cách làm đáng học tập để triển khai lan tỏa ra các trung tâm ở các địa phương khác. Mỗi địa phương có những đặc thù riêng, cần có sự điều chỉnh đề phù hợp nhất với các địa phương. Kinh nghiệm rút ra từ Trung tâm đổi mới sáng tạo Hà Nội là có những chính sách đặc thù cho hoạt động đổi mới sáng tạo, trong đó có chính sách giảm thuế, kết nối với các quỹ đầu tư mạo hiểm, phát triển không gian làm việc chung cho các nhà khoa học, nhà nghiên cứu, nhà đầu tư. 

Về vấn đề này, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, chủ trương chung là Chính phủ ưu tiên thành lập Trung tâm khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo quốc gia. Hiện nay đã có chủ trương và đã ban hành nghị định về chức năng, nhiệm vụ của trung tâm, đã xây dựng tại Khu công nghệ cao Hòa Lạc, Hà Nội. Trong thời gian tới sẽ khánh thành Trung tâm đổi mới sáng tạo quốc gia, sau đó triển khai tại các vùng. Đồng thời, khuyến khích các tập đoàn, các doanh nghiệp nước ngoài đầu tư các trung tâm nghiên cứu và triển khai, cũng như các trung tâm đổi mới sáng tạo tại Việt Nam. Chủ tịch Quốc hội nêu ví dụ Tập đoàn Samsung đầu tư Trung tâm nghiên cứu và phát triển rất lớn tại Hà Nội, là nơi đủ công suất cho 3.000 nhà khoa học trong và ngoài nước nghiên cứu các lĩnh vực liên quan đến công nghệ thông tin.

ĐB Trần Thị Hồng Thanh (Ninh Bình) cho rằng, để phát triển thị trường khoa học, công nghệ từ năm 2011 đến nay, bộ máy quản lý nhà nước về KHCN đã được kiện toàn từ Trung ương đến địa phương cùng nhiều văn bản quy phạm pháp luật liên quan được ban hành, nhưng đâu là nguyên nhân khiến thị trường KHCN Việt Nam chưa phát triển? Đây cũng là nội dung xuyên suốt mà các ĐB nêu ra với Bộ trưởng Bộ KH-CN.

Báo cáo với Quốc hội, Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt cho rằng, tư duy không chấp nhận rủi ro và độ trễ trong nghiên cứu khoa học còn phổ biến, tạo nên độ “vênh” giữa pháp luật về tài chính, đầu tư với pháp luật về KH-CN, tạo ra các điểm nghẽn trong việc đưa kết quả nghiên cứu vào sản xuất, kinh doanh. Thị trường KH-CN phát triển còn chậm, còn ít các tổ chức trung gian có uy tín, kinh nghiệm trong hoạt động kết nối cung - cầu. Chưa khuyến khích, nuôi dưỡng và phát triển được nhiều các phát minh, sáng chế trở thành sản phẩm cuối cùng và thương mại hoá… Đáng lưu ý, cơ chế quản lý tài chính, định mức tài chính, thủ tục cấp phát kinh phí KH-CN còn bất cập; giải ngân chậm và tỷ lệ giải ngân nguồn vốn ngân sách nhà nước cho KH-CN chưa đạt 100%, nghĩa là chưa tiêu hết tiền đã được bố trí…

Đại biểu Lê Thanh Vân – Đoàn ĐBQH tỉnh Cà Mau Đại biểu Lê Thanh Vân – Đoàn ĐBQH tỉnh Cà Mau

ĐB Lê Thanh Vân tranh luận cho rằng, điểm “kích nổ” trong chính sách để Việt Nam bứt phá về KHCN chính là nhân tài. Chỉ có nhân tài, nhất là nhân tài KHCN mới có thể làm thay đổi diện mạo KHCN Việt Nam. Trả lời, Bộ trưởng cho biết đây là điều trăn trở lớn, bởi khi triển khai ở cơ sở thì gặp nhiều khó khăn do quy định của pháp luật về công chức, viên chức, tài chính. Vừa qua, triển khai Nghị quyết 27 về xây dựng đội ngũ tri thức, Bộ được giao xây dựng đề án, đây là nhiệm vụ khó khăn, nhưng Bộ sẽ cố gắng để đề án thu hút được những nhà nghiên cứu trong và ngoài nước về làm việc một cách hiệu quả nhất. 

Trả lời chất vấn về ứng dụng công nghệ cao cho nông nghiệp, Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt nêu rõ đây là chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước. Thời gian qua Bộ KH-CN đã phối hợp chặt chẽ với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thông đẩy mạnh triển khai để có giải pháp ứng dụng và có hiệu quả cho phát triển nổng nghiệp, đã có một số kết quả ban đầu, chẳng hạn như kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản có phần đóng góp của KHCN cao. Tuy vậy, ứng dụng công nghệ cao còn nhiều rào cản do cần nhiều nguồn vốn, cần được quan tâm hơn. Bởi đây là lĩnh vực tiềm ẩn nhiều rủi ro nhưng hiện vẫn còn thiếu công cụ phòng ngừa như bảo hiểm nông nghiệp, quỹ đầu tư mạo hiểm. Thời gian tới, Bộ sẽ tiếp tục hoàn thiện thêm cơ chế chính sách, cũng như đẩy mạnh triển khai chương trình cấp quốc gia phát triển công nghệ cao.

Trung Kiên


Ý kiến bạn đọc

refresh
 

Tổng lượt bình luận

Tin khác

Thông báo