Các ý kiến đều đánh giá cao sự điều hành quyết liệt, không ngừng nghỉ của Chính phủ để đạt được các kết quả điều hành khá toàn diện trong năm 2023 cũng như những tháng đầu năm 2024, nhất là đối với các công trình dự án quan trọng, các dự án trọng điểm quốc gia của Chính phủ. Các đại biểu (ĐB) Quốc hội cũng phản ánh, góp ý nhiều vấn đề mà thực tiễn đang đặt ra, đặc biệt là các giải pháp để “vực dậy” doanh nghiệp; bảo đảm tăng trưởng bền vững; giải quyết các vấn đề xã hội…

Đáng chú ý, nhiều ĐB tập trung thảo luận các giải pháp để vực dậy các doanh nghiệp. ĐB Nguyễn Hữu Thông (Bình Thuận) cho biết, năm 2023 có 172.600 doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường, tăng 20,5% so với năm 2022, bình quân một tháng có gần 14.400 doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường. 4 tháng đầu năm 2024, số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường là 86.400 doanh nghiệp, tăng 12,2% so với cùng kỳ năm trước. ĐB đề xuất Chính phủ cần đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, hỗ trợ doanh nghiệp giải quyết tình trạng thiếu lao động, có các chính sách nhằm hỗ trợ, tăng khả năng tiếp cận vốn của doanh nghiệp; chủ động kịp thời thực hiện các giải pháp cải thiện môi trường kinh doanh, cắt giảm thủ tục hành chính, tháo gỡ vướng mắc về đất đai…

ĐB Nguyễn Văn Thi (Bắc Giang) cũng dẫn báo cáo của Chính phủ: vốn đầu tư khu vực ngoài Nhà nước năm 2023 chỉ bằng 1/5 mức tăng giai đoạn 2015 – 2019; số doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh và số doanh nghiệp giải thể đều tăng cao so với năm 2022; lần đầu tiên trong 5 năm qua số doanh nghiệp gia nhập thị trường trong 4 tháng đầu năm thấp hơn số lượng doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường.  Đây là những yếu tố tác động hết sức tiêu cực đến nền kinh tế, Chính phủ cần bổ sung đánh giá đầy đủ hơn vấn đề “sức khỏe” của doanh nghiệp, nhất là khối doanh nghiệp tư nhân và có giải pháp hiệu quả hỗ trợ phát triển doanh nghiệp trong thời gian tới. Đặc biệt, mặc dù lãi suất vốn vay của các ngân hàng thương mại đã giảm nhưng doanh nghiệp và nền kinh tế vẫn không hấp thụ được vốn tín dụng, do đó cần đẩy nhanh các giải pháp đồng bộ để khơi thông nguồn vốn tín dụng, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, thúc đẩy tăng trưởng.

Các đại biểu dự phiên thảo luận sáng 29/5

Theo ĐB Hoàng Quốc Khánh (Lai Châu), để đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế 6-6,5% đã đề ra trong năm nay thì việc tạo điều kiện để các doanh nghiệp ổn định, đầu tư phát triển là yếu tố hết sức quan trọng, trong đó vấn đề tạo dựng niềm tin của doanh nghiệp trong thúc đẩy sản xuất, kinh doanh cần phải được quan tâm trên hết. ĐB Trần Hoàng Ngân (TPHCM) cũng lo ngại tình trạng doanh nghiệp rút khỏi thị trường, tài sản công sử dụng chưa hiệu quả, nhiều dự án còn dở dang… Theo ĐB Trần Hoàng Ngân, thế giới thay đổi nhanh chóng, do đó cần có những giải pháp thay đổi, thích ứng một cách nhanh chóng. Cần đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho địa phương để phát huy sự sáng tạo, chủ động cho địa phương một cách nhanh chóng; giá cả cũng biến đổi nhanh, do đó cần sự chủ động của địa phương, cần sớm luật hóa các cơ chế đặc thù của các địa phương.

ĐB Trần Hoàng Ngân cũng kiến nghị cần tăng cường kiểm soát độ mở của nền kinh tế, cần quan tâm đến thị trường nội địa, nhất là tầng lớp trung lưu ngày càng tăng. Bên cạnh đó, thế giới ngày càng biến động, do đó cần mở rộng xúc tiến thương mại với các thị trường lớn trong đó có thị trường ASEAN, Trung Quốc…

Phiên thảo luận sáng 29/5

Đáng chú ý, ĐB Nguyễn Thị Thủy (Bắc Kạn) đề xuất cần sớm ban hành luật Thuế Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi. Theo ĐB, mức giảm trừ gia cảnh hiện nay đối với người nộp thuế là 11 triệu đồng/tháng và đối với mỗi người phụ thuộc là 4,4 triệu đồng/tháng. Mức giảm trừ đối với người phụ thuộc 4,4 triệu/tháng là quá lạc hậu, cần được Quốc hội xem xét sửa đổi sớm, mà không nên chờ đến hai năm nữa, nghĩa là đến năm 2026 mới được thông qua như đề xuất. Hơn nữa, từ ngày 1/7/2024 sẽ thực hiện chính sách cải cách tiền lương, điều này gây âu lo cho người bởi lương tăng, thu nhập tính thuế sẽ tăng. Lương tăng nhưng mức giảm trừ gia cảnh không được điều chỉnh kịp thời. Vì vậy, việc không điều chỉnh kịp thời sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến ý nghĩa của chính sách cải cách tiền lương. ĐB kiến nghị Chính phủ sớm trình sửa Luật Thuế thu nhập cá nhân vào cuối tháng 10/2024 và trình Quốc hội thông qua vào tháng 5/2025, chứ không chờ đến tận năm 2026. 

Về các vấn đề xã hội, các ĐB chỉ ra tình trạng đời sống của người dân vẫn còn nhiều khó khăn, nhất là ở vùng sâu xa; tình trạng quá tải bệnh viện, lừa đảo trực tuyến tăng cao… đang là vấn đề mà cử tri, nhân dân lo lắng. ĐB Tạ Thị Yên (Điện Biên) hết sức lo ngại khi gần đây diễn ra nhiều vụ ngộ độc thực phẩm tập thể, cháy nổ, vụ việc liên quan đến an toàn thông tin, an ninh mạng, thông tin xấu độc, lừa đảo, chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng, tội phạm hình sự, gây bất an trong xã hội, chi phối sự tập trung của doanh nghiệp, người dân cho phát triển kinh tế.

ĐB Trương Trọng Nghĩa đề nghị Thủ tướng Chính phủ cần có chỉ đạo ban hành Thông tư liên bộ hướng dẫn chi tiết thi hành Nghị định 73/2023/NĐ-CP về bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm. Thông tư này cần hướng dẫn cụ thể đồng thời cần sâu sát với tâm tư, những bức xúc của cán bộ, có như vậy cán bộ, công chức mới an tâm ban hành các quyết định hành chính…