Theo Thượng tá Lê Mạnh Hà, các đối tượng lừa đảo trên không gian mạng đã xây dựng nhiều kịch bản (không ngừng có những kịch bản mới) đánh vào tâm lý, nhu cầu, lòng tham của bị hại. Tuy các thủ đoạn về bản chất không mới, đối tượng chỉ thay đổi “câu chuyện lừa đảo” nhưng nhiều người vẫn bị dẫn dụ và thực hiện theo yêu cầu của các đối tượng lừa đảo.

Công an TP đã nêu rõ 16 phương thức, thủ đoạn của các đối tượng lừa đảo. Trong đó, giả danh cơ quan pháp luật gọi điện thoại yêu cầu nộp tiền vào tài khoản để chứng minh phục vụ điều tra. Giả danh nhân viên ngân hàng hướng dẫn sử dụng phần mềm, hoặc rút tiền mặt từ tài khoản tín dụng để chiếm đoạt lừa cung cấp dịch vụ đáo hạn thẻ tín dụng và vay tiền trực tuyến.

Có những thủ đoạn lừa nâng cấp sim, khi thực hiện theo hướng dẫn sẽ bị khóa Sim và mất tài khoản đăng ký ngân hàng theo Sim. Gọi điện thông báo trúng thưởng, yêu cầu nộp thuế, phí, cước vận chuyển. Giả người nước ngoài làm quen, gửi quà tặng, sau giả làm hải quan yêu cầu chuyển tiền phí, thuế.

Một số đối tượng lừa đảo dùng thủ đoạn, tuyển cộng tác viên bán hàng, tuyển kế toán, tuyển cộng tác viên tham gia quảng cáo. Cụ thể là tuyển dụng, hướng dẫn đặt các đơn hàng ảo để nhận hoa hồng, 1-2 đơn hàng sẽ có tiền vài chục nghìn, sau đó mạng lỗi cần đăng ký thành viên, sau dẫn dắt tham gia góp tiền đặt đơn hàng mua, quảng cáo bán lại nhận hoa hồng (quảng cáo do chúng thực hiện). Đăng tuyển nhân viên kinh doanh trên trang thương mại điện tử Việt Nam với thu nhập 50 USD đến 300 USD, góp tiền thực hiện đơn hàng lấy hoa hồng, sau đó chiếm đoạt. Tuyển kế toán, giao thử thách thực hiện nhiệm vụ trong đó có các đơn hàng. Giả danh nhân viên các cửa hàng điện máy, các hãng bán hàng nước ngoài trên mạng mời tham gia nhấn like quảng cáo mặt hàng để nhận tiền.

Cùng với đó là thủ đoạn mạo danh bảo hiểm xã hội, thông báo nợ tiền hoặc trục lợi quỹ bảo hiểm xã hội yêu cầu đóng phí để chiếm đoạt. Lừa đảo chuyển tiền làm từ thiện hưởng hoa hồng như lừa đảo là người nước ngoài nhờ nhận chuyển tiền làm từ thiện, được hưởng hoa hồng 30-40%, sau giả làm hải quan yêu cầu đóng phí. Lừa cho số đề để đánh, nếu trúng chia hoa hồng, không trúng mất phí.

Cùng với đó hành vi là hack Facebook, Zalo gửi mượn tiền bạn bè để lừa đảo chiếm đoạt tiền, thậm chí chúng còn làm giả chứng minh nhân dân để đăng ký tài khoản; sử dụng ứng dụng Deepface giả hình ảnh để gọi video call lừa vay tiền. Lập facebook giả và lấy hình của bạn để gửi kết bạn, nhờ bấm mã QRcode để bình chọn cuộc thi, khi thực hiện theo thao tác bạn sẽ bị chiếm quyền Zalo và gửi tin nhắn vay tiền cho bạn bè. Lừa tham gia ứng dụng kiếm tiền, thực hiện nhiệm vụ, đóng tiền làm nhiệm vụ, khi số tiền lớn thì mất tiền. Lừa đảo làm việc tại nhà “Việc nhẹ, lương cao”; “Làm việc linh động thời gian”. Lừa đảo đầu tư tài chính, trong đó có đầu tư lợi nhuận khủng qua lập sàn giao dịch ảo. Các đối tượng còn dùng Telegram, Zalo, Facebook... tìm kiếm, làm quen, kết bạn tham gia chat sex và lôi kéo đầu tư vé số trúng thưởng, sau đó cho nạn nhân số tiền thắng lớn trong tài khoản, muốn rút tiền thì nộp phí, nếu không nạp tiền thì tung clip sex để khủng bố.

Bên cạnh đó là các thủ đoạn lừa đảo mua hàng trực tuyến (làm giả trang Web bán vé máy bay, gửi thông tin vé giả để chiếm đoạt tiền mua vé máy bay); lừa cho vay tiền lãi suất thấp...

Công an TP khuyến cáo, để tránh bị dẫn dụ lừa đảo, cần gọi điện thoại kiểm chứng qua người thân, gặp mặt trực tiếp... khi có người thân hỏi mượn tiền.

Cơ quan công an không làm việc qua điện thoại nên người dân hết sức bình tĩnh, dứt khoát từ chối làm việc qua điện thoại (nhất là các đầu số lạ); không cung cấp số tài khoản, thẻ tín dụng, thông tin cá nhân cho bất kỳ ai; tuyệt đối không chuyển tiền dưới bất cứ hình thức nào khi chưa làm việc trực tiếp với cơ quan chức năng (nếu đã chuyển phải báo ngân hàng phong tỏa ngay số tiền đã chuyển); báo cho người nhà biết và thông báo cho cơ quan công an gần nhất để xử lý. Ngân hàng không gửi tin nhắn SMS đi kèm các đường link dăng nhập vào dịch vụ ngân hàng trực tuyến.

Cùng với đó là không chuyển tiền, không thực hiện bất cứ giao dịch nào liên quan đến chuyển tiền, góp tiền, thực hiện nhiệm vụ... cho bất kỳ ai khi chưa rõ người đó (chưa gặp mặt, chưa rõ lý lịch, không rõ địa chỉ..); liên hệ cơ quan công an qua số 113 để hiểu rõ hơn tránh vướng vào thủ đoạn lừa đảo.

Nên sử dụng giao dịch trực tiếp qua hợp đồng trước khi sử dụng ứng dụng qua mạng. Khóa tính năng thanh toán trực tuyến, khóa thẻ tín dụng ngay trên ứng dụng Intemet Banking, khi nghi ngờ lộ thông tin thẻ; Chỉ đăng nhập vào dịch vụ ngân hàng điện tử thông qua website chính thức của ngân hàng. Nếu đã lỡ bấm vào link lừa đảo và tiết lộ thông tin, tiến hành liên hệ đến tổng đài hỗ trợ của ngân hàng hoặc soạn tin nhắn theo cú pháp khóa khẩn cấp đã được chỉ định trước đó để được hướng dẫn thêm. Không công khai các thông tin cá nhân lên các trang mạng xã hội để tránh bị các đối tượng lợi dụng khai thác, sử dụng thủ đoạn lừa đảo; Cảnh giác với các cuộc gọi, tin nhắn/email yêu cầu cung cấp thông tin.